Moskova ve Çerkesler Çatışma Yolundalar mı Yoksa Moskova ve Çerkesler Varmaları Gereken Uzlaşma Yolundalar da Bu Birilerinin İşine mi Gelmiyor

Moskova ve Çerkesler Çatışma Yolundalar mı Yoksa Moskova ve Çerkesler Varmaları Gereken Uzlaşma Yolundalar da Bu Birilerinin İşine mi Gelmiyor

Çerkes Ulusal Hareketinin hem anavatanda hem de diasporada yükseliş eğiliminde olduğu gerçektir. Daha önce mevcut olanların aksine dinamik ve gerçekçi bir ruhun yükselişte olduğu da aşikardır.

Yakın dönemlere kadar Çerkes Ulusal Hareketinin temellendirilmeye çalıştığı çatışmacı ve eski dünyaya ait mücadele yöntemlerinin işe yaramadığının Çerkes gençlerinde algılanması ve olması gereken yöntemlerle mücadeleye girişilmesi, bunun da işe yarıyor olması coğrafyamızda kan, şiddet ve çatışma arzulayan kesimleri endişelendirmişe benzemektedir. Çerkes gençliğinin yeni ve olması gereken mücadele yönteminden bu kesimlerce çatışma ve kaos devşirilmeye çalışılmaktadır.

Vatan kapılarını barış temelli zorlayan, zamanın şartlarına uygun şekilde vatana ulaşma ve orada gelecek kurma arzusunda olan gençlerin bu mücadelelerini çatışmaya devşirmeye çalışan malum odaklar Çerkes gençliğinin zamanı okuyan hareketini etno-ulusal olarak nitelendirerek bu hareketi sulandırmak çabasındadırlar.

Malum odaklar Rusya devlet başkanlığı seçimlerini de bir algı yanılması için kullanma çabasındadır. Sözde etno-ulusal Çerkes hareketinin şiddete dayalı protestolarının olacağı ima edilmekte, Moskovanın buna acımasızca karşılık vereceği açıkça belirtilmektedir. Ancak son yıllarda yükselişte olan bilinçli ve sonuç getirici, şiddete dayalı olmayan mücadeleden ve Moskovadaki karşılığından bahsedilmemektedir. Her şeyin bir günde değişmeyeceği gerçeği göz ardı edilerek oluşan güncel sorunlar için şiddet teşvik edilmektedir. Bilinçli bir şekilde ve şiddete başvurmanın getireceği karşılıklı zararın farkında olan bu hareket bu karanlık odaklarca giderek baskıyı artıran Rus devleti ve Çerkesler arasında ciddi bir çatışmanın zeminini oluşturuyor diye lanse edilmektedir.  Yerel makamların zamanı okuyan ve ona göre adım atmanın gerektiği düşüncesini taşıyan yeni hareketin makul bazı taleplerini karşılaması veya onlara sıcak bakması da Batı merkezli karanlık odaklarca Yerel makamların Moskova’ya sadakatle Çerkes gençleri arasında bir tercih yapmak zorunda kaldıkları şeklinde çarpıtılmaktadır.

Kanlı ve karanlık dış güçler Çerkesyayı yeniden kaosa ve savaşlara sürükleyemeyeceklerdir. Barışla, ısrarla ve bilinçle Vatanda gelecek inşa etmek için yola çıkanlar kazanacaktır. Coğrafyamızın gerçeği barış içinde Çerkes halkının kendi topraklarına dönüşünün önünü açmak ve bu insanların gelecekte de iş birliğine dayalı olarak Ruslarla denge kurması gerektiğidir. Çerkeslerin halk olarak geleceğe uzanmak, Rusların da rakiplerinin yaratacağı kaosları önlemek gibi kesişen eşdeğer çıkarları vardır.

Marğuş Vezir

30.06.17

23:38

Гъуафэ Руслан дыкъуэтщ псэури.

Гъуафэ Руслан дыкъуэтщ псэури.

Зы лъэпъышхуэм и Хэкур лъэщыгъэкIэ IэщIэптхъыу тIанэ а лъэпкъыр а хэкум зикI имса хуэдэу дунейр къэбгъэпцIэну яужь уитыныр фашизмщ. Дэ мыр зыми хуэддэнукъым.

Дыгъуасэм и гуауэр ди щIэблэхэм нырремыс жыдори зэфIыныгъэкIэ гъуэгу ттехьащ. Дыгъуасэм зырахьа мыхъумыщIэныгъэм нобэ къыщхьэщыжыным къихьынур жэгъуэгъугъэрэ зэфыгъуэныгъэращи Урыс лъэныкъуэм ягурыIуэн хуейщ а еплъыкIэм къихьынур. БлэкIа махуэм я едэжьхэм зырахьа Iуэху мыхьумыщIэхэм къыщхъэщыжхэр зауэмрэ мафIэмрэщ къысщхьэщыжыри мыбы тIумкIи ди пщэдейм фIы къыхуихьынукъым.

Пэжщ, ди Хэкуми ди щIыгуми тхуеижщ ауэ Хэкур дыIэщIэсхахэм я адэхэм зырахьа лейр ятхижу ахэм ялъхэр итфын ди гугъэкъым. Дэ ди хэкум ис лъэпкъхэм ягъусу зэфIыныгъэм теухуа гупщысэкIэ пщэдейм дынэсын тхуейщ. Дэ дыгъуасэм и губжьыр нобэрей цIыхум къатехижынракъым зи яужь дитыр. Дэ ди хэкум ис цIыху хамэхэмкIэ ди дыгъуасэр къызэхащIу ди пщэдейми ди хэкум зызэрыдгъэзэжын хьэкъыр ялъытэнращ дызыхуейр. Зыр зыр зээхэзейхуэ дыщIын ди гугъэкъым. Зыри жэгъуэгъуу, укIыпхъэуи тлъытэкъым.

Губжьым губжьщ къилъхунур. Акъылщ ди пщэдейр зэрыдухуэнури лъэпкъ гъэбииныр акъылыншагъэщ. Абы щхьэ Урысхэм нахуэу ягурыгъэIуэн хуейщ акъылым и гъуэгур; дэ къыдахар къэпсэлъу лъэныкъуэ зэдегъэзу ди хьэкъыр гъэтэрэзынращ.

Нобэ дунейм зауэ зеррагъэкIуэкIыр терорзмщ. КъызэхамыщIэ цIыхубэхэмрэ зи гугъэр кIуэда цIыхухэмрэщ тероризтхэри къызыхагъэхъукIыр. Адыгэ хэхэсым и хэку гугъэмрэ и пщэдей лъэIэсын гугъэмрэ гъэкIуэдыныр пщэдейм и дунейм адыгэр Iекстремизмым и IэкуэщI идзэн нэхъ зыри къигъэхъунукъым. Мыбыи мафIэрэ зауэрэ нэхъ зыри къэхуихьынкъым Урысыми Адыгэми.

Дэ ди дыгъуасэр тщыгъупщакъым. ЗэфIыныгъэм нэхъ пэмыщI зы гуэрэ диIэкъым пщэдейр зэрыдыухуэфын хэкIыпIэуэ. Дэ ди хэкум дыхуейижщ, дыгъуасэм и жьауэр пщэдейм зауэрэ, банэрэкIэ темыхуэным тхуейщ. АкъылкIэ, зэфIыныгъэкIэ ди пщэдейм тхуеижщ.

 

Маргъущ Везир

06.06.17

23:05

 

Обращение к русским.

Обращение к русским.
Мы живем далеко от Адыгеи. Это от того, что у нас нет родины.
Вы живете там, в Адыгее. Все от того, что адыги, живущие по всей земле, которые надеялись на возвращение на родину, ее теряют – из-за того, что сейчас такая международная обстановка. Нам сейчас трудно, страшно, но и до вас может докатиться война.
Потерявших надежду на родину , можно подчинить и толкнуть на страшные мысли и действия. когда адыг больше душой не надеяться ни на что, его охватывает пламя и он способен сжечь не только врагов , но и себя. Тогда сгорят и адыги и русские – из-за неумения понять друг друга и согласия мирной жизни. Это не подлежит сомнению
Когда нет взаимопонимания, можно все разрушить, предать огню. Или этим же огнем можно растопить сталь и и отлить что-то необходимое для жизни. Чтобы не уничтожить себя, мы, – и русские, и адыги – должны забыть все плохое, что до сих пор происходило между нами и начать мирное строительство.
Ни русским, ни адыгам вражда не принес ничего хорошего. И если огонь уже горит, чтобы он не погс, его надо использовать на общие цели. Тем, кто пытается похитить этот огонь для того, чтобы поджечь нас, мы должны противостоять, ели мы его еще больше разожжем, то больше не сможем потушить. . Идите к нам, и давайте постараемся сжечь то, что между нами происходило плохого до сих пор. Пусть мир, уважение, добро будет исходить от нас с вами по отношению друг к другу. Потому что может показаться, что огонь потух, но он внутри будет тлеть до тех пор, пока не появится новый толчок к войне. И тогда надеяться нельзя на то, что огонь можно потушить, этого мира нам не дадут – слишком много недоброжелателей со всех сторон. И они радуются нашему несогласию.
Если адыги ошибутся в правильном выборе, их приберут игиловцы, радикалы, националисты. Они сейчас занимаются подготовкой новых членов у ваших соседей, рядом с вами. Если они развяжут войну. Погибнем и вы, и мы.
Поэтому участь адыгов, оторванных насильно от Адыгеи, надо решать – русские вместе с адыгами Постараться, чтобы мы не вредили друг другу и чтобы не было нами сейчас недопонимания. Мы должны использовать все, что может привести нас к миру.
Маргуш Везир.
23.08.15
01:12

Translated by Nurihan Kiyarova

Nurihan Kiyarova ЗридзэкIащ
http://margusvezir.net/lepk/?p=247

TRAVMA DEĞİL ÇÖZÜM

TRAVMA DEĞİL ÇÖZÜM

Davamızın amacı düşmanlıkları organize edip Rus karşıtı kitlesel düşmanlar yaratıp yeni bir savaşa girmek ve savaş ikliminde hakkımızı aramak değildir. Amacımız hem kendi geçmişimizdeki acıları geleceğimize taşımamak hem de geçmişimizde yaşadığımız acıları bazı küresel güçlerin kullanıp hem bize hem de Rus halkına yeni düşmanlıklar yaratıp kanlı senaryolarına alet olmayı engellemektir.

Sürgüne ve soykırıma uğradık. En ağır bedelleri ödedik ve toplumsal olarak geleceğe uzanma konusunda diğer toplumlardan oldukça dezavantajlı bir konuma geldik. Yönümüzü ve geleceğimizi aramaktayız. Her şeyden en önemlisi de geçmişten ders çıkarmak, günü okumak ve geleceğimizi yaratmak zorundayız. Muhattabımız Rus Devletidir ve geçmişte ödediğimiz ağır bedelleri geleceğe düşmanlık ve yeni boğuşmalara yönelmeden insani bir mesele olarak Rus Devletiyle sorunumuzu barış içinde işleyen mekanizmalarla çözmek zorundayız.

Klasik anlamda meseleye bakarsak güç sahiplerinin güçlerine dayanarak neden oldukları haksızlıkları ortadan kaldırmak eski dünya düzeninde yine güçle mümkündü. Hakkınızı almak için mutlaka bir eşdeğer güç oluşturmanız ve o gücü fiziki olarak yenmeniz gerekiyordu. Ancak 20. Yüzyılın son çeyreği ve 21. Yüzyılda güç olarak dezavantajlı yani asimetrik unsurlar kendi haklarını aramak için teröre yönlendirilmiştir. Büyük güç sahiplerinin güç alanlarında sürekli huzursuzluk, ölümler, katliamlar gerçekleştirerek devletleri istikrarsızlaştıran asimetrik unsurlar uğradıkları haksızlıklar için bedel ödetiyorlar ve zamanı geldiğinde büyük güçle masaya oturacaklarını hayal ediyorlar zamanımızda. Ancak bu zamanla düzenli ölümler ve sürekli istikrarsızlık dışında bir işe yaramamaktadır. Öldürmekle hak arayanlar diz çöktüreceklerini ve haklarını alabileceklerini sandıkları devletleri istikrarsız alanlar haline getirmekteler ve bu devletleri büyük küresel güçlere peşkeş alanı haline getirmektedirler.

Çerkes halkının diasporadaki unsurlarından asimetrik güçler oluşturmak ve bunları kullanmak, bu unsurları kutsal ya da milli bir davaymış gibi inandırmak mevcut şartlarda ve gelecekte başvurulacak bir yöntemdir. Doğal işleyişinden koparak asimile olmuş Çerkes halkı içinde arayış içinde olan kesimler mevcuttur ve devşirilecek unsurların alt yapısı hazırdır. Büyük küresel güçler propaganda malzemelerini ve kullanacakları kurumları hazırlamışlardır. Bu güçler gayet başarılı bir şekilde kendi kurumlarıyla ortaya çıkmaktadırlar ve Çerkes halkının geçmişteki acılarını öfke ve intikam duygusuna dönüştürerek asimetrik silahlı güçlerinin sempatizanlarını hazırlamaktadırlar.

Rus Devleti aklın ve insanlığın gereği olarak meseleyi çözmek için Çerkes meselesini acilen gündemine almalı ve kurumsal mekanizmalar oluşturmalıdır. Meselenin çözümünü barış üzerine temellendirmeli ve Türkiye Devletiyle de kurumsal iş birliği içinde devletsel mekanizma oluşturup işletmelidir. Barış temelli çözüm arayan Çerkes kurumlarıyla meseleyi masaya yatırmalı ve devletsel çözüm mekanizmalarına bu kurumları dahil etmeli ve etkin kılmalıdır. Bu aşamadan sonra ise barış ilkesine dayalı sosyal, ekonomik, eğitim, bürokrasi alanında kararlar alınmalı ve Çerkes halkının travmasının hem Çerkes halkının geleceği hem de Rus halkının güvenli geleceği için çözümü hayata geçirilmelidir.

Marğuş Vezir

27.05.17

23:05

 

НАПЭ

НАПЭ
Узыхэхьэм закъыхэумгъэщ
ЖэIэ Адыгэ псалъэжьым.
Дызыхэсым захэдгъэгъуащэурэ
Дыхъуащ ахэм дакъыхэмыщ.
Задгъэщхьурэ дыщыгъупщащ,
ДызыIисыр дыгъэкIуэдащ.
ДыIэщIэхуащ дэ ди хабзэр
Зыдущэхуащ, ди фэр пихуащ…
Узыхэхьэм узхимыщIэм
Уахэмгъуащэ закъыхэгъэщ
УмыпIэнкIыу зыкъэIэти
УзыIисыр ипэ игъэщ!
У Адыгэщ умыгъуащэ
Уахэмгъуащэ уищхьэр къэIэт
Адыгагъэр уи нып лъапIэщ
Уи напэщ ар лъагэу къэIэт!

17.05.2017
Маргъущ Везир
21:48

Kitaplarım Üzerine/ Си Тхылъхэм Теухуауэ…

 

 

Bir Adıge Yüreğinden Yankılar

ÇERKES GENÇLERİ mutlaka indrin.!!! Ücretsizdir. Kendi sesiniz duyacaksınız bu kitapta.
Çerkesler için Şiirler ve Denenmesi Gereken Denemeler 🙂
Diasporada atan bir Çerkes yüreğinden yansımalardır. Denenmesi tehlikeli olabilir 🙂

(Açıklama: Bu kitabı ücretli platformdan kaldırdım ve ücretsiz olarak yayınladım. Bunu gençlerimize ulaşsın diye yaptım. Belki içeriğini okuyan iyi yürekli bir hemşerimiz özellikle gençlere ulaşsın diye basılmasını sağlar diye umuyorum.)

İndirmek için tıklayınız…

 

Kitaba resme tıklayıp ulaşın….

Bir Adıge Yüreğinden Yankılar
Bir Adıge Yüreğinden Yankılar

 

Хэхэс Адыгэгум ЩызэщIэхъэхэр

Ди лъэпкъэгъу си шыпхъу си къуэшхэ,
Хэхэс Адыгэм игу куэд щохъэр. Адыгэбзэр усэ махъури зыпхыресыкI хэхэсым и гур. Тхыгъэ махъури ЩIы хъурейм тет Адыгэм Адыгэ Iуэхум щхьэ гъуэгу ирегъэлъагъу.
Мис зы ХЭХЭСым игу сыкIэр къэзгъэлъагъуэ усэхэмрэ Адыгэбзэм къыригъэлъагъу лъагъуэмрэ къэзгъэлъагъуэ и тхыгъэхэр щызыхэлъ тхылъыр..

Къевдзых, феджэ гу къылъыфтэ.

Къевдзыхын папщIэ фытеIусэ…..

(ПщIэ щэфтынукъым)

Маргъущ Везир

Тхылъыр сурэтым фытепIытIэм

къэвдзыхыфынщ…

Хэхэс Адыгэгум ЩызэщIэхъэхэр
Хэхэс Адыгэгум ЩызэщIэхъэхэр


AKLA MEYDAN OKUMA Alabileceğiniz Yerler
Kitabım nihayet basıldı ve elime geçti.
Kayseri’deki dostlar resimdeki yerlerden temin edebilirler.
UZAKTAKİ DOSTLAR internetten edinebileceğiniz.
LİNKLER/BAĞLANTILAR.:
Uzaktaki dostlar ayrıca kargoyla, FACEBOOK tan benimle iletişime geçerek edinebilirler.
Destek olup kitabı tüketirseniz 2 tanesi daha yolda. Biri Adıgebze makale ve şiirler diğeri ise diasporayla ilgili çıkmazlar ile ilgili makale ve şiirler…
(Not: Yeterli destek bulamadığım için ikisini de elektronik ortamda yayınlamak zorunda kaldım. Yukarıdaki iki kitap)
Kitaba hayat veren дзыбэ Yaşar beye de saygılarımı iletiyorum.
Akıl değil destek verenlerle yolumun kesişmesi dileğiyle.

 

 

RUSYA FEDERASYONU ÇERKESLERLE BARIŞ TEMELLİ İŞ BİRLİĞİ İÇİNDE ÇERKES MESELESİNİ ÇÖZMELİDİR

RUSYA FEDERASYONU ÇERKESLERLE BARIŞ TEMELLİ İŞ BİRLİĞİ İÇİNDE ÇERKES MESELESİNİ ÇÖZMELİDİR

Çerkes halkının yurdundan koparılmış olduğu gerçeği ve Çerkes halkının vatanı ile ilgili hakları olduğu gerçeği ortadadır. Rusya Fedarasyonu bu gerçekle yüzleşmek ve şu an topraklarına dahil olan topraklardan sürülen Çerkes meselesiyle yüzleşmek zorundadır.

Bir tarafta vatanından koparılmış bir halk ve diğer tarafta vatanından koparılmış bir halkın meselesini miras almış bir devlet vardır. Bu halkın devletsel mekanizmaları olmadığı için soruna çözüm bulunamadığında asimetrik bir mücadeleye itileceği ve kendisini muhattap almayan devlete karşı asimetrik bir mücadeleye unsur edileceği aşikardır. Bu çeşit mücadeleyi o halk istemezse bile Rusya Federasyonu düşmanı devletler bunu örgütleyecek ve gerçekleştireceklerdir.

21 Mayıs 2016’da Rusya Federasyonu anma töreni için vatanlarında olmak isteyen Çerkesya Yurtseverleri adlı aktivistleri vatanlarına almamıştı. Türkiye Cumhuriyeti ve Rusya Federasyonu arasında çıkan kriz belki etkili olmuştur ancak Rusya Federasyonunun bu konuda hatalı davrandığı açıktır. Bu grup eylem ve söylemlerinde düşmanlık temelli davranmayan, sadece kendi vatanlarıyla ilgili haklarını barışçıl kullanmak isteyen bir gruptur. Pek çok kişinin ortak sinerjisini taşıyan bir yapı ve oluşumdur. Bu grup vatana sokulmamasına rağmen barış ve çözüm söylemini bir kenara bırakmamış ve barışçıl çizgisini korumuştur. İki devlet arasında gerilen ilişkilere rağmen barış ve uzlaşı söyleminden vazgeçmemişlerdir. Bu en çok Rusya Federasyonu için bir şanstır. Rusya Federasyonu bu sene yine 21 Mayıs anması için vatanında bulunmak isteyen bu grubu engellememeli aksine sonuna kadar kolaylaştırıcı davranmalıdır. Çünkülerin açılımı aşağıdadır:

Elbette ki her devlet sayıca çok ve kontrol edemeyeceğini düşündüğü sayıda bir insan kitlesini kabul etmekten çekinir. Ancak Çerkes meselesinde Rusya Federasyonunun çözüm odaklı politika geliştirmemiş ve uygulamıyor olması büyük insan kitlelerine karşı bir önlemden kaynaklanıyor gibi görünse de bu durum Rusya Federasyonu için büyük tehlikelerin tohumlarının bizzat Rusya Federasyonu tarafından atılması demektir.

Mevcut durumda Rusya Federasyonuna kitlesel geri dönüşler zaten pratikte mümkün olamayacaktır Rusya Federasyonu kitlesel dönüşlere izin verse bile. İnsanların uzun yıllar yaşadıkları topraklardan fiziki olarak kopup sırf vatanları olduğu için kitlesel bir göçe girişmeleri zaten gerçekçi değildir. Geri dönüş için ekonomik, politik, psikolojik olarak dönülen toprakların yeterince elverişli olması lazımdır. Rusya Federasyonunun vatanına dönmek isteyen insanların dönüşünü teşvik ve organize etmesi psikolojik olarak Çerkes halkının iş birliğini sağlayacak ve karıştırmaya en müsait bölgesi olan eski Çerkesya topraklarında böyle bir tehlikeyi bertaraf edecektir. Diyasporadaki kitlelerden radikal unsurların devşirilmesi ve bunların terörist amaçlarla Rusya Federasyonuna karşı kullanılması mümkün olamayacaktır. Abhazya sınırında Abhazyanın tanınmasıyla durdurulan ancak Çerkes bölgesinde Çerkeslerle gönüllü bir iş birliği kurulmadığı için zayıf kalan Batıyı durdurma ve ülkeyi güneyden güvene alma girişimi ancak ve ancak Çerkes meselesinin barışçıl bir uzlaşıyla sonuca bağlanmasıyla mümkün olacaktır.

Rusya Federasyonundan istediğimiz şey açık ve nettir: Barış temelli olarak muhattap olacakları mekanizmalar gelişmesine katkıda bulunmaları ve bizzat teşvik etmeleri; Çerkes halkından barış temelli olarak vatanında yaşamak, geri dönmek isteyen her kişi veya kitle için ekonomik, politik ve sosyal olarak vatanlarında yaşamalarını mümkün kılacak devlet politikası ortaya koymaları ve bunu somut olarak uygulamalarıdır.

Geçmişte haksızlık yaptıklarınıza bugün adil davranarak geleceğinizden yaptığınız haksızlıkların tedirginliğini silip gerçek güçle ve istikrarla yolunuza devam edebilirsiniz ancak.

Marğuş Vezir

21.03.17

22:11

 

IN SHORT….

IN SHORT….
RUSSIA SHOULD FIND A SOLUTION TO CIRCASSIANS’ PROBLEM
Circassians were exiled from their homeland and returning to their homeland is their right. Of course letting them to go back now in massive numbers will create big problems for Russia.
Russia must build the trust depending on reciprocity principle. They need this because they need security for their southern border. They can create this as they created with Abkhazia previously and it works now. Now their southern border is safer against its western enemies, because they stopped their enemies’ move by this.
If Circassians and Russian trust eachother again, and then if they find a solution to the problem, both sides will gain advantage from this. Russia’s enemies won’t be able to create new problems using Circassian issue. Circassians will have a future in their homeland.
Firstly Russia should create ways to communicate with Circassians and undersatand their problems. They must let all peaceful demands of Circassians. They must encourage their bureaucrats to find ways for peaceful integration.
Russia should make a plan depending on reality for Circassians. All peaceful demands for returning to homeland should be welcomed. A state mechanism should be created for the solution.
Russia will be safer and more powerful with Circassians. We want Russia to recognize our right of citizenship of Russian Federation and organize all peaceful demands for living on our homeland.

Margus Vezir
12.03.17
00:09

ХЪУАХЭР КЪЭПСЭЛЪУ ЛЪЭНЫКЪЭ ЕГЪЭЗУ ЗЭКIУИЖЫНЫМ И ЧЭЗУЩ

ХЪУАХЭР КЪЭПСЭЛЪУ ЛЪЭНЫКЪЭ ЕГЪЭЗУ ЗЭКIУИЖЫНЫМ И ЧЭЗУЩ

Хэхэсым ис Адыгэр хэкум къина Адыгэм нэхъри бжыгъэкIэ нэхъыбэщ. Хэхэс Адыгэм и гум щIэхьа блэкIа лъэхъаным губжьрэ, гужьрэ хузтехъуами УрысхэмкIэ мыбы хэхэсым нобэ къэс фIыкIи IейкIи зыри къикIакъым. Нобэм къэса мы екIуэкIыкIэр дунейр зэрзэкIуэкIым епхауэ зызихъуэжу щIидзащ. Хэхэс Адыгэр дыгъуасэрей Адыгэжкъым. Ахэри зыхэпсоухь къэралыгъуэхэм я гупщысэкIэхэм техьаурэ зэблэхъуу икIи зэкIуэкIыу щIадзащ. Адыгэм ягъащIэм яхэлъыну зыми ифIэщ мыхъуну щыт Iекстремист гупщысэхэмрэ, псоукIэхэмрэ Адыгэхэми щыхэплъагъуэ къэхъуащ.

Адыгэм хуэмфащэкIэ куэд къырахри и хэкуми и пщэдейми пэжыжэ ящIащ. ЗыдэкIуа щIыналъэхэми ищхьэр къиIэтын амал имгъуэтурэ нобэхэм къэсащ. Хэти зэхищIэ гупщысэр аращи зы лъэпкъыр пщэдейм зэрнэсыфынум ипэ ит и хуэныкъуэныгъэр зы щIыгущ, а щIыгум езым ифэр тригъэуэфын амалырщ.

Адыгэм я нахъыбэр хэхэсщ. Адыгэр ижь ижьиж лъэхъан лъандэрэ зыпамытхъыфа и хэкум и дуней еплъыкIэр щызрихъуэкIа лъэхъаным техуэу патхъащ. «ЩIы ущыпсэур Iуэхукъыми фыздэкIуэнум фыщылIэмэ жэнэтыр фэфейщ» хуэдэ гупщысэхэмкIэ Адыгэр щхьэдашри кIуэдыгъуэм и IэкуэщIым ирагъэхуащ. Урысыр зыхуэныкъуэр щIыгути игъуэтащ, адрейхэр зыхуэныкъуэр цIыху бжыгъэти ягъуэтащ. Дэ закъуэм жэнэтыр щыгъэти зыщыдгъэпсэхун жьауэи дыгъуэтакъым. Псэхугъуэ димыIэу аткIэ мыткIэ дызэбгырылъэлъащ.

Нобэ дунейр зэтекIутэ зэрыпщIу уи жэгъуэгъур уздэщысым ущысу узэртекIуэнур аращи зы лъэпкъ е зы гуп къэбгъуэтынщи абы езбы и гупщысэхэр фIэбгъэкIуэдынщи езбы и гупщысэ фIэбгъэщIыурэ уэ уи гупщысэм щхьэ ипсэр итыну бгъэсэнщ. А зипсэ зыт тхьэмыщкIэхэми дыгъуасэ жэнэт нэпцIымкIэ дыкъызрагъапцIам хуэдэу жэнэт нэпцIым щхьэ дунейр зэтырагъэсхьэнщ. Феплъ нобэ радикалхэм/Iекстремистхэм, зыри яфIэмзыгуэру япсэр зэратыф щIыкIэм. Ахэр езырурэ апхуэдэ хъуакъым. Дунейр зыIэщIэлъ къэру уфIыцIахэм куэдрэ телэжьыхьхэурэ утыку къыралъхьа Iуэхугъуэщ мыхэр. А цIыхухэм ипэ гупщысэ напцIэхэр фIэщыгъэ хуащIащ, тIанэ ахьшэрэ, зэщIэгъэсткIэрэ утыку къраутIыпщхьащ.

Пщэдей зищхьэ яунэщIу зыхуэй гупщысэкIэ утыку къырашэну зызхуагъэпс лъэпкъщ хэхэс Адыгэр. Дыгъуасэ къэс апхуэдэ мыхъуфын тфIэщI куэд къытхэкIыу щIидзащ. Дыгъуасэ къэс Адыгагъэр ипэ иту щыта щхьэ нобэм гупщысэкIэр/фIэщ-хъуныгъэр ипэ итщ. Адыгэ цIыхухэм я фIэщ хъуныгъэр псэум ипэ къырагъэщу щIадзащ. Адыгэр курыт дыгъэ кIуэкIыпIэ лъэпкъхэр зынагъэса гупщысэкIэм нагъэсу щIадзащ. Пщэдей Адыгэ фIэщIыгъэ гупщысэр хуэмурэ къытхалъхьэнурэ ди жэгъуэгъуу дыпагъэувынущ Урысейм аргуэру. Дэри Урысхэри дызэрыукIыху къэру уфIыцIахэм зыхуейр къэхъунущ.

Адыгэри Урысхэри къыреуш. Адыгэ хэхэсым и проблема нэхъыщхьэр Урысхэм Адыгэр я хэку къызэрахуарэ пэт мыхэр зикI къэмхъуа зыкъащIу Iуэхур ипIэ игъувэжыным къызэремкIуалIэхэращ. Я хэкум и цIыхуу зэримыбжращ Урысей къэралыгъуэм. Урысейм и жэгъуэгъухэм мыр куэду фIыуэ къагъэсэбэпынущ пщэдей. Ахъшэрэ фIэщIыгъэкIэрэ яузэда хэхэс Адыгэхэр дэнэкIэ ягъуэтми ираутIыпщхьэнущ Урысейм.

Дыгъуасэм зывгъэзэжи феплъ Апхъазым. ФIигу къэвгъэкIиж Урысейм Апхъазыр къэралыгъуэу щIилъытам. Урысейр зэрихъурейагъкIэ къахухьащ къыпыщIэтхэм. Апхъазыр къэралыгъуэу илъытэри а лъэныкъуэр быдапIэ ищIащ Урысейм, мыпхуэдэкIэ.

Аращ щIэн хуейр: ХЪУАХЭР КЪЭПСЭЛЪУ ЛЪЭНЫКЪЭ ЕГЪЭЗУ ЗЭКIУИЖЫНЫМ И ЧЭЗУЩ. Мыр дымгъэтэрэзмэ хэхэс Адыгэр пщэдейм и зэуапIэм утыку ирашэу щIэзауэри, зыхуэзауэри имыщIэуэ аргуэру зэрзэтырагъэукIэну гупщысэкIэ яузэдынущ. ЗыгъэкIуэдынур икIи дэращ икIи Урысхэращ. Абы щхьэ Урысей къэралыгъуэм Адыгэ хэхэсымкIэ Iуэхур ипIэ иригъувэнурэ я проблемхэр зэфIихынурэ Адыгэ лъэныкъуэмкIи быдапIэ ищIынущ Апхъазым зэр щищIа къабзэу.

Iэпэдэгъэлэлыпхъэкъым мы Iуэхур. ЗыфIэмгъэжIыныгъэм къихьыр гугъэ кIуэдыгъэщи гугъэ зимыIэр фIэщIыгъафIэщ. ФIэщIыныгъэм губжьыгъэу зехьуэжри, Iуэбжьам и губжьым дунейр ес… ФIи фэщ мыхъумэ мес, феплъ дунейм.

 

Маргъущ Везир

08.03.17

22:49